Externe factoren
Besluitvorming Rijk
Voor de jaren 2026 tot en met 2029 staan gemeenten, waaronder Medemblik, voor een periode van toenemende financiële spanning. Hoewel recente besluiten van het Rijk op korte termijn enige verlichting bieden, blijven de structurele zorgen bestaan. Met name vanaf 2026 worden er autonome ontwikkelingen verwacht die een aanzienlijke impact kunnen hebben op onze financiële positie. Het gaat hierbij om factoren als loon- en prijsontwikkelingen, wijzigingen in wet- en regelgeving, en ontwikkelingen van het Gemeentefonds. Dit zijn ontwikkelingen waarop de gemeente zelf nauwelijks invloed kan uitoefenen, maar die wél onze beleidsruimte sterk kunnen beïnvloeden
In deze context is het belangrijk om scherp te blijven op wat nodig en haalbaar is. Het uitvoeren van nieuw beleid en het realiseren van noodzakelijke investeringen blijven van groot belang voor de ontwikkeling van onze gemeente. Tegelijkertijd moeten we rekening houden met een onzeker financieel meerjarenbeeld. De druk op het structurele begrotingssaldo zal toenemen, wat vraagt om een duidelijke prioritering en een realistische vertaling van ambities naar uitvoerbare plannen.
De jaren 2026–2029 vragen daarmee om wendbaarheid in het beleid, een robuuste begrotingsdiscipline en voortdurende monitoring van zowel externe ontwikkelingen als interne keuzes. Alleen zo kunnen we tijdig bijsturen en de balans behouden tussen financiële houdbaarheid en maatschappelijke opgaven. Dat vraagt niet alleen om verstandig begroten, maar ook om het anders organiseren van onze taken en het blijven zoeken naar slimme, gezamenlijke oplossingen.
Internationale onzekerheden
Geopolitieke spanningen en mogelijke handelsbeperkingen (zoals Amerikaanse importheffingen) kunnen indirect invloed hebben op lokale economieën en gemeentelijke investeringen.
Oorlog in Oekraïne
Na de uitbraak van de oorlog in Oekraïne op 24 februari 2022 ving de gemeente Medemblik op 2 maart 2022 de eerste Oekraïense vluchtelingen op. We richtten een crisisorganisatie op om tijdelijke opvang te regelen. Dit deden wij door twee gemeentelijke opvanglocaties re realiseren met steun van inwoners en ondernemers. Ook ondersteunden we particuliere opvang via ons meldpunt Oekraïne. Wij huisvesten nog steeds vluchtelingen in particuliere en gemeentelijke opvang. Hoewel de crisissituatie beheersbaar is, zijn de gevolgen nog steeds merkbaar voor onze organisatie. We verwachten dat deze impact doorwerkt in 2026. We gaan ervan uit dat de gemaakte kosten volledig door het rijk worden vergoed.
Wet DBA
Vanaf 1 januari 2025 is het handhavingsmoratorium opgeheven en controleert de Belastingdienst actief op schijnzelfstandigheid. Vanaf 2026 kunnen ook boetes worden opgelegd aan opdrachtgevers die zzp’ers inhuren in een verkapt dienstverband. Als de Belastingdienst oordeelt dat er sprake is van een dienstverband, moet de gemeente alsnog loonheffingen en premies betalen, plus mogelijk een boete. Wij toetsen de inhuurvorm per opdracht van tevoren en hanteren een strikt beleid.